Σε σχετική έρευνα του Εμπορικού Επιμελητηρίου της ΕΕ στην Κίνα συμμετείχαν 132 επιχειρήσεις και μόνο οι 20 έχουν καταθέσει προσφορές για σχέδια που συνδέονται με την προσπάθεια κατασκευής τεράστιων έργων υποδομής που θα συνδέουν την Κίνα με τους πελάτες και τροφοδότες της στην Ευρώπη, αλλά και στην Μέση Ανατολή και την Αφρική.
Ομως οι Νέοι Δρόμοι του Μεταξιού, σχέδιο που ξεκίνησε ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, επικρίνονται για την έλλειψη διαφάνειας, ενώ βαρύνονται από υποψίες ότι αναπτυσσόμενες χώρες παρακινούνται σε υπερβολικό δανεισμό για εντυπωσιακά έργα χωρίς οικονομική χρησιμότητα.
Μη διαφανές σύστημα
Η έλλειψη πληροφόρησης για τα σχέδια και ένα «μη διαφανές» σύστημα διαγωνισμών είναι τα βασικά προβλήματα που επικαλούνται οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Μεταξύ των επιχειρήσεων που κατέθεσαν προσφορές, μόνο το 10% ανέφερε ότι είχε ενημέρωση για το εκάστοτε σχέδιο μέσω δημόσια διαθέσιμης πληροφόρησης.
«Οι περισσότερες έμαθαν γι΄αυτό από συνεργαζόμενες εταιρείες ή από την κινεζική κυβέρνηση, πράγμα που σημαίνει ότι ορίσθηκαν να συμμετάσχουν», αποκαλύπτει η έρευνα. Οι επιπτώσεις για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αποδείχθηκαν προς το παρόν «ασήμαντες», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου Γεργκ Βούτκε.
Οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν – και στην πλειονότητά τους δραστηριοποιούνται στον χρηματοπιστωτικό τομέα, τις μεταφορές ή στον τομέα των μηχανικών εργαλείων – είναι εταιρείες που παράγουν προϊόντα ή υπηρεσίες που καμία άλλη κινεζική εταιρεία δεν μπορεί να προσφέρει, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας.
Σύμφωνα με τον Γεργκ Βούτκε, το σχέδιο μοιάζει να είναι επικεντρωμένο στην Κίνα. Στην έκθεση αναφέρεται ότι κινεζικές εταιρείες στις περισσότερες περιπτώσεις εξασφαλίζουν το σύνολο ενός έργου, από την χρηματοδότησή του μέχρι την τροφοδοσία με πρώτες ύλες και την κατασκευή.
Μία τέτοια προσέγγιση επιτρέπει την ταχεία κατασκευή υποδομών, αλλά αποδεικνύεται πηγή «μεγάλης ανησυχίας» για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, διότι παραβιάζει τον ανταγωνισμό, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Το Εμπορικό Επιμελητήριο καλεί κατά συνέπεια το Πεκίνο να διασφαλίσει την διαφάνεια των διαγωνισμών και να εκπονεί μελέτες βιωσιμότητας και οικολογικών συνεπειών σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες.
Διαβεβαιώσεις από την Κίνα
Ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, ο Γκενγκ Σουάνγκ, έδωσε την διαβεβαίωση ότι οι διαγωνισμοί στο πλαίσιο των Νέων Δρόμων του Μεταξιού είναι «ανοικτοί και διαφανείς». «Η επικράτηση ή όχι σε έναν διαγωνισμό εξαρτάται από την ανταγωνιστικότητα των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων», είπε.
Στην έκθεσή του, το Εμπορικό Επιμελητήριο καλεί την Ευρωπαϊκή Ενωση να δώσει προτεραιότητα στη «Στρατηγική της Συνδεσιμότητας», που έχει ως στόχο την βελτίωση των σχέσεων ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ασία στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και της ψηφιακής οικονομίας, βάσει του σεβασμού των κοινωνικών και οικολογικών κανόνων, ώστε να προσφέρει μία αξιόπιστη εναλλακτική στους Νέους Δρόμους του Μεταξιού.