Το πώς διαμορφώνεται σήμερα το τοπίο των στρατηγικών επενδύσεων στην Ελλάδα αποτέλεσε το αντικείμενο μιας υψηλού επιπέδου συζήτησης στο Mergers & Acquisitions Summit, με τη συμμετοχή ηγετικών στελεχών από τον τραπεζικό, νομικό και επενδυτικό χώρο. Η ενότητα εστίασε στη δυναμική του private equity, στα σημεία σύγκλισης με τους στρατηγικούς επενδυτές, καθώς και στα νέα εργαλεία που επιταχύνουν τις συναλλαγές.
Ο κ. Λάμπρος Παπακωνσταντίνου, Πρόεδρος ΔΣ της IDEAL Holdings, υπογράμμισε ότι, παρότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις αναπτυγμένες αγορές, δεν διαθέτει αντίστοιχη πυκνότητα στρατηγικών επενδυτών συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Όπως σημείωσε, οι χρηματοοικονομικοί επενδυτές (financial sponsors) εμφανίζουν μεγαλύτερη ετοιμότητα ανάληψης κινδύνου, σε αντίθεση με τους στρατηγικούς επενδυτές, και συχνά αποτελούν τον πρώτο καταλύτη για την είσοδο στρατηγικών παικτών. Τόνισε ότι η εγχώρια αγορά καταγράφει αυξανόμενη δραστηριότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων – με λιγότερες αριθμητικά συναλλαγές, αλλά αυξανόμενης σημασίας. Οι διεθνείς επενδυτές, παρότι διαθέτουν ρευστότητα, δεν έχουν πάντα επαρκή τοπική γνώση, γεγονός που οδηγεί σε πιο στοχευμένες και επιλεκτικές τοποθετήσεις. Καταλήγοντας, ανέφερε ότι τα ελληνικά Private Equity funds διαδραματίζουν ρόλο «γέφυρας» ανάμεσα στα μεγάλα διεθνή PE funds και στους στρατηγικούς επενδυτές, υιοθετώντας διεθνή πρότυπα με σεβασμό στο επιχειρηματικό DNA της χώρας.
Ο κ. Neil Campbell, Partner στη Latham & Watkins, επισήμανε ότι όταν πρωτοξεκίνησε να εξετάζει επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα, «το 80% της ανάλυσης αφορούσε τον ελληνικό κίνδυνο και μόλις το 20% την ίδια την εταιρεία». Πλέον, όπως υπογράμμισε, η χώρα διαθέτει ώριμο οικοσύστημα, με υψηλής ποιότητας M&A συμβούλους και δημιουργικές προσεγγίσεις για τη γεφύρωση αποτιμητικών διαφορών, συχνά πιο καινοτόμες από άλλες ευρωπαϊκές αγορές. Σε αυτό το πλαίσιο, ανέδειξε τη σημασία του να υπάρχει σαφής στρατηγική εξόδου, καθώς το IPO δεν αποτελεί ρεαλιστική επιλογή στις περισσότερες περιπτώσεις, ενώ οι εξαγορές είναι η βασική διαδρομή προς την υλοποίηση της αξίας.
Ο κ. Andrea Foti Managing Director – EMEA Chief Commercial Officer-M&A, στην AON, εστίασε στη ραγδαία εξέλιξη των λύσεων διαχείρισης κινδύνου στο M&A, τονίζοντας πως η ασφάλιση κινδύνων έχει μετασχηματίσει την αγορά τα τελευταία χρόνια. Η τιμολόγηση και μεταφορά κινδύνων -από φορολογικά και νομικά ζητήματα μέχρι ρυθμιστικές εκκρεμότητες- έχει ξεκλειδώσει πολλές συναλλαγές. Όπως σημείωσε, η υιοθέτηση τέτοιων λύσεων ενισχύεται καθώς η αγορά γίνεται πιο ανταγωνιστική και οι εταιρείες αναγκάζονται να προσαρμοστούν στα νέα πρότυπα που διαμορφώνουν οι ανταγωνιστές τους. «Το M&A δεν είναι αγορά, είναι τέχνη», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Σέργιος Τάκος Partner, Strategy & Transactions της Deloitte, στάθηκε στον ρόλο της ασφάλισης Warranty & Indemnity (W&I), τονίζοντας ότι αποτελεί πλέον βασικό εργαλείο επιτάχυνσης και θωράκισης των συμφωνιών, ειδικά στον τομέα της ενέργειας. Αναφέρθηκε επίσης στις εξελισσόμενες απαιτήσεις αξιολόγησης αποτιμήσεων, που βασίζονται πλέον περισσότερο στη δυναμική κερδοφορίας και τη βιωσιμότητα του επιχειρηματικού μοντέλου, και όχι μόνο σε ιστορικά στοιχεία. Διαπίστωσε σύγκλιση μεταξύ των δύο τύπων επενδυτών (PE και στρατηγικοί): «είτε είσαι Private Equity είτε στρατηγικός επενδυτής, όλοι θέτουν τα ίδια ερωτήματα – πότε θα υλοποιηθούν οι συνέργειες, τι θα αλλάξει από την πρώτη μέρα».
Ολοκληρώνοντας, όλοι οι ομιλητές συμφώνησαν ότι η παρουσία διεθνών PE στην ελληνική αγορά έχει αναβαθμίσει το επίπεδο ανταγωνιστικότητας και επιχειρησιακής ετοιμότητας. Πλέον, η ταχύτητα ολοκλήρωσης μιας συμφωνίας και η αξία που μπορεί να προκύψει από την πρώτη ημέρα είναι το πραγματικό ζητούμενο.
Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Γιάννης Λοΐζος, Partner, Koutalidis Law Firm.