του Κώστα Παπαγρηγόρη
Επόμενο μεγάλο βήμα για την Eurobank είναι η συμμετοχή των μεγαλύτερων Sovereign Wealth Funds (SWF) των Αραβικών Εμιράτων σε εκδήλωση που θα πραγματοποιήσει η τράπεζα, σε συνεργασία και με επενδυτές από την Κύπρο, τον Ιούνιο, στην Αθήνα.
Η εκδήλωση θα έχει την αιγίδα του Υπουργείου Οικονομικών, και είναι ενδεικτική της στρατηγικής που έχει χαραχθεί για την προσέλκυση κρατικών επενδυτικών funds που διαχειρίζονται χαρτοφυλάκια τρισεκατομμυρίων ευρώ.
Εξάλλου οι Άραβες, εδώ και χρόνια, επιλέγουν για τις επενδύσεις τους την Ελλάδα. Μόλις πρόσφατα, ανακοινώθηκε η επένδυση ύψους 1,3 δισ. ευρώ του PureHealth Holding του Άμπου Ντάμπι, που απέκτησε πλειοψηφικό μερίδιο (60%) στα νοσοκομεία που ελέγχει η CVC Capital Partners (όπως είναι το Υγεία, το Μετροπόλιταν, το Μητέρα, το Λητώ κ.λπ.). Να σημειωθεί ότι η PureHealth Holding ελέγχεται από το Sovereign Wealth Fund ADQ.
Αλλά και η ελληνική κυβέρνηση είναι προσηλωμένη στην ενίσχυση της στρατηγικής σχέσης της χώρας μας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, για επενδύσεις σε τομείς όπως είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο κλάδος της υγείας, τα ακίνητα, ο τουρισμός. Η έλευση των μεγάλων Sovereign Wealth Funds από τα Αραβικά Εμιράτα έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς οι χώρες του Κόλπου φιλοξενούν σήμερα περίπου 20 SWF, τα οποία διαχειρίζονται συνολικά περί τα 4 τρισ. δολ. ΗΠΑ.
Η πρωτοβουλία της Eurobank εντάσσεται στη στρατηγική εξωστρέφειας της τράπεζας, η οποία επεκτείνει τις δραστηριότητές της σε νέες αγορές, όπως είναι οι πλούσιες χώρες της Μέσης Ανατολής, το Ισραήλ, αλλά και η Ινδία, για την προσέλκυση πελατείας. Για το «πέρασμα» σε αυτές τις αγορές ο ρόλος της Κύπρου και της Ελληνικής Τράπεζας είναι καταλυτικός.
Πάει για «καρέ» εξαγορών η Alpha Bank
Ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank, Βασίλης Ψάλτης, μέσα μόλις στο πρώτο τρίμηνο του 2025, έχει πετύχει «χατ-τρικ» εξαγορών με την Astrobank στην Κύπρο, την FlexFin στον τομέα του fintech factoring και, πρόσφατα, την εξαγορά της AXIA Ventures. Πρόκειται για επιδόσεις που στέλνουν ένα ηχηρό μήνυμα ότι η διοικητική ομάδα της Alpha Bank, με «όπλο» σειρά κινήσεων στρατηγικού χαρακτήρα, προχωρά μεθοδικά στο «χτίσιμο» αξίας για τον όμιλο και τους μετόχους του.
Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Β. Ψάλτης όχι μόνο δεν θα σταματήσει εδώ, αλλά, με σύμμαχο το πλεόνασμα κεφαλαίου, που προσεγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ, ετοιμάζεται για τις επόμενες κινήσεις, εφόσον συνιστούν ευκαιρίες για περαιτέρω ανάπτυξη της Alpha Bank.
Όπως άλλωστε είχε πει στους αναλυτές ο CEO της Alpha Bank, παρουσιάζοντας στις 28 Φεβρουαρίου τα αποτελέσματα της χρήσης 2024, όποιες κινήσεις γίνουν θα γίνουν χωρίς να επηρεάζεται το σχέδιο μερισματικής πολιτικής και εφόσον επιταχύνουν την υλοποίηση του στρατηγικού σχεδίου της τράπεζας, προσθέτουν σωρευτικά κεφαλαιακά στην απόδοση του δείκτη CET1, αλλά και στα κέρδη ανά μετοχή τα επόμενα δύο-τρία χρόνια, και έχουν απόδοση επένδυσης τουλάχιστον 15% και άνω.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στα κριτήρια αυτά εντάσσεται πλήρως η τελευταία κίνηση της Alpha Bank με την εξαγορά της ΑΧΙΑ Ventures, η οποία της επιτρέπει να αποκτήσει ισχυρό προβάδισμα στην παροχή επενδυτικών υπηρεσιών και να διαφοροποιήσει τις πηγές εσόδων της, ενισχύοντας σημαντικά τα έσοδα από προμήθειες.
Παράλληλα, πρόκειται για κίνηση που, εκτός της δημιουργίας του ισχυρότερου παρόχου υπηρεσιών Επενδυτικής Τραπεζικής & Κεφαλαιαγορών στην Ελλάδα και την Κύπρο, δίνει στην Alpha Bank τη δυνατότητα να βελτιώσει σημαντικά τις προσφερόμενες υπηρεσίες προς τους εταιρικούς πελάτες. Αξιοποιώντας δε και τη συνεργασία της με την UniCredit, η οποία δραστηριοποιείται σε 13 ευρωπαϊκές χώρες (τις περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη τράπεζα στην ΕΕ), η Alpha Bank θα μπορεί να υποστηρίξει, επιπλέον, τη διεθνοποίηση των πελατών της. Σημειώνεται ότι η επενδυτική τραπεζική στην Ελλάδα βρίσκεται σε φάση δυναμικής ανάπτυξης, με ώθηση από τη θετική πορεία του ΑΕΠ και τη σταθερή ροή άμεσων ξένων επενδύσεων.
Όπως σημειώνει σε ανακοίνωσή του ο όμιλος, η ενιαία εταιρεία θα αξιοποιήσει την εκτεταμένη εμπειρία της σε συγχωνεύσεις & εξαγορές και κεφαλαιαγορές, για να υποστηρίξει εταιρείες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, θεσμικούς επενδυτές και ναυτιλιακές εταιρείες στην επίτευξη των στρατηγικών τους στόχων για ανάπτυξη και διεθνή επέκταση. Το deal με την AXIA Ventures θα ενισχύσει τα έσοδα του ομίλου της Alpha Bank από δραστηριότητες επενδυτικής τραπεζικής και κεφαλαιαγορών, θα αυξήσει τα κέρδη ανά μετοχή (EPS) κατά περίπου 1,4% και θα αποφέρει απόδοση επί του επενδυμένου κεφαλαίου (RoI) άνω του 20%, ενώ παράλληλα θα έχει θετική συνεισφορά στον δείκτη απόδοσης κεφαλαίων RoCET1.
Εν αναμονή εξαγοράς και από την Εθνική Τράπεζα
Τέλος, μεγάλη κίνηση αναμένεται από την Εθνική Τράπεζα, η οποία διαθέτει δύναμη πυρός της τάξης των 2 δισ. ευρώ. Αναφερόμενος πρόσφατα στο θέμα, ο CEO, Π. Μυλωνάς, τόνισε πως η τράπεζα έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε εξαγορές τόσο στον χρηματοπιστωτικό τομέα όσο και στον τεχνολογικό, εντός και εκτός Ελλάδας.
Το εντυπωσιακό αγοραστικό ενδιαφέρον που συγκέντρωνε η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας –μέχρι που χτύπησε τις αγορές ο «τυφώνας Τραμπ»– έχει πυροδοτήσει μπαράζ σχολίων στο τραπεζικό παρασκήνιο και άπαντες αναρωτιούνται τι είναι αυτό που γνωρίζουν τα μεγάλα επενδυτικά σπίτια του εξωτερικού και σπεύδουν να τοποθετηθούν μαζικά στην Εθνική Τράπεζα.
Την εικόνα στο ταμπλό έρχεται να ενισχύσει καθοριστικά η εντυπωσιακή κεφαλαιακή δύναμη πυρός άνω των 2 δισ. ευρώ, που έχει στη διάθεσή της η Διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας, και με την οποία ο Π. Μυλωνάς μπορεί να απαντήσει στις κινήσεις που ήδη δρομολογεί ο ανταγωνισμός και από την «παρέλαση» συμβούλων με προτάσεις ανά χείρας από τα κεντρικά γραφεία της Διοίκησης στην οδό Αιόλου.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι τόσο ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας όσο και το επιτελείο του έχουν αλλεπάλληλες συναντήσεις, το τελευταίο διάστημα, με στελέχη σχεδόν όλων των επενδυτικών τραπεζών, οι οποίοι και, προφανώς, παραθέτουν πιθανούς στόχους για εξαγορά. Οι προτάσεις των συμβούλων περιλαμβάνουν όλη την γκάμα των πιθανών στόχων από ασφαλιστικές και εταιρείες Asset Management μέχρι εταιρείες Fintech και τράπεζες όλων των μεγεθών.
Στόχος αυτής της στρατηγικής είναι η διαφοροποίηση των πηγών κερδοφορίας, που έχει τόσο γεωγραφικό όσο και επιχειρησιακό χαρακτήρα, αλλά και η δημιουργία συνεργειών που θα οδηγήσουν στη βελτίωση του καθαρού αποτελέσματος και της αποδοτικότητας επί των ιδίων κεφαλαίων στις αγορές στις οποίες ήδη δραστηριοποιείται η Εθνική Τράπεζα.
Μέχρι στιγμής, πάντως, όπως παρατηρούν πηγές του στενού κύκλου των συνεργατών του, ο Π. Μυλωνάς δεν δείχνει να λειτουργεί υπό τις συνθήκες πίεσης του ανταγωνισμού, βολιδοσκοπεί την αγορά και αναζητά την κατάλληλη ευκαιρία, καθώς γνωρίζει ότι, τη δεδομένη χρονική στιγμή, κρατάει στα χέρια του όλα τα «ισχυρά χαρτιά» που θα του επιτρέψουν το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα.
Η διείσδυση σε νέες εργασίες κρίνεται επιβεβλημένη, προσθέτουν οι ίδιες πηγές, καθώς αποτελεί βασικό πυλώνα της αύξησης της κερδοφορίας τα επόμενα έτη, πέραν της αύξησης των χορηγήσεων, και προσθέτουν ότι η διατήρηση ισχυρών κεφαλαίων αφήνει χώρο για επιλεκτική και στοχευμένη εξαγορά. Ο χρόνος λειτουργεί υπέρ της Εθνικής Τράπεζας, καταλήγουν οι ίδιες πηγές και προϊδεάζουν για εξαγορά που θα «ανακατέψει» εκ νέου την «τράπουλα» στο εγχώριο πιστωτικό σύστημα.
Ενίσχυση της παρουσίας στην Κύπρο
Μέχρι τότε, η Εθνική Τράπεζα ενισχύει τη θυγατρική της στην Κύπρο, διαθέτει δυναμική παρουσία και συμμετοχή μέσω χρηματοδοτήσεων σε μεγάλα ενεργειακά projects και αναμένει την κατάλληλη ευκαιρία στο μέτωπο των M&As. Όπως προκύπτει από τις οικονομικές καταστάσεις χρήσης 2024, η ΕΤΕ κάλυψε, εντός της περσινής χρονιάς, αύξηση κεφαλαίου 140 εκατ. ευρώ της ΕΤΕ Κύπρου.
Τα νέα κεφάλαια χρηματοδοτούν τη μετατροπή της κυπριακής θυγατρικής σε κέντρο διεθνών εταιρικών χορηγήσεων του ομίλου. Στην παραπάνω κατεύθυνση, η ΕΤΕ Κύπρου προσλαμβάνει στελέχη, «χτίζοντας» ομάδα η οποία θα πλαισιώσει το τμήμα διεθνών χορηγήσεων της μητρικής. Η Εθνική στοχεύει να επιτύχει περίπου το 25% της επιδιωκόμενης φετινής πιστωτικής επέκτασης από χορηγήσεις δανείων σε ξένες επιχειρήσεις, διατηρώντας την τακτική μικρών ανοιγμάτων μέσω συμμετοχής σε κοινοπρακτικά σχήματα. Πέρσι, η ΕΤΕ Κύπρου είχε συνολικά έσοδα 48 εκατ. ευρώ, με προ φόρων κέρδη 31 εκατ. ευρώ, ενώ απασχολούσε 129 εργαζομένους στις 31 Δεκεμβρίου 2024.
Η αγορά εξακολουθεί να επιμένει ότι ένας από τους βασικούς λόγους για το ράλι της μετοχής της Εθνικής Τράπεζας των τελευταίων εβδομάδων είναι το ενδιαφέρον για την Τράπεζα Κύπρου, η περίπτωση της οποίας έχει απασχολήσει κι άλλες φορές στο παρελθόν την Εθνική Τράπεζα, αν και δεν πρέπει να θεωρείται «εύκολο deal», δεδομένου του ότι θα πρέπει να συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις και οι δύο κυβερνήσεις.
Πώς συγκεντρώθηκαν τα 2 δισ. ευρώ
Όλη η αγορά γνωρίζει ότι ο Π. Μυλωνάς έχει στα χέρια του, τη δεδομένη χρονική στιγμή, τη μεγαλύτερη κεφαλαιακή δύναμη πυρός σε σχέση με τον ανταγωνισμό και μπορεί να πετύχει σημαντική μεγέθυνση της Εθνικής Τράπεζας με μη οργανικό τρόπο.
Κι αυτό γιατί οι καταθέσεις σε επίπεδο ομίλου παρέμειναν σε ανοδική τροχιά, αυξημένες κατά 0,5 δισ. σε ετήσια βάση, σε 57,6 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2024, αποτελώντας περίπου το 93% της συνολικής καθαρής χρηματοδότησης της τράπεζας. Στην Ελλάδα, η αύξηση των καταθέσεων αποτυπώνει τις εισροές από πελάτες λιανικής που αντιστάθμισαν τη στροφή των προθεσμιακών καταθέσεων προς αμοιβαία κεφάλαια, καθώς και τη μείωση των καταθέσεων Εταιρικής Τραπεζικής λόγω χρήσης κεφαλαίων κίνησης, ενώ το 80% των καταθέσεων της ΕΤΕ αποτελείται από λογαριασμούς όψεως και ταμιευτηρίου.
Το ισχυρό προφίλ ρευστότητας της Εθνικής Τράπεζας αποτυπώνεται επίσης στους δείκτες Κάλυψης Ρευστότητας (LCR) και Δανείων προς Καταθέσεις, οι οποίοι διαμορφώθηκαν σε 261% και 63% τον Δεκέμβριο 2024, αντίστοιχα. Τα καθαρά ταμειακά διαθέσιμα της τράπεζας παρέμειναν υψηλά, υπερβαίνοντας τα 6 δισ. ευρώ, παρά την ισχυρή πιστωτική επέκταση, καθώς και την αύξηση των κεφαλαίων υπό διαχείριση και των χρεογράφων σταθερής απόδοσης.
Σε επίπεδο κεφαλαιακής επάρκειας, ο δείκτης βασικών εποπτικών κεφαλαίων CET1 διαμορφώθηκε σε 18,3%, ενισχυμένος κατά μισή ποσοστιαία μονάδα σε ετήσια βάση, απορροφώντας πρόβλεψη για διανομή 50% επί των κερδών του 2024, καθώς και την ισχυρή αύξηση των σταθμισμένων στοιχείων του ενεργητικού, λόγω της ενίσχυσης των δανείων. Ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας (CAD) ενισχύθηκε κατά μία ποσοστιαία μονάδα σε ετήσια βάση, σε 21,1%.
«Απόβαση» στην Κύπρο από τις ελληνικές τράπεζες
Συνολικά, γίνεται αντιληπτό ότι βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η «απόβαση» του εγχώριου πιστωτικού συστήματος στην κυπριακή αγορά, η οποία θεωρείται από τους Έλληνες τραπεζίτες «ατμομηχανή» για την εκτός Ελλάδας ανάπτυξη των εργασιών και της κερδοφορίας τους τα επόμενα χρόνια.
Σαφείς προθέσεις έχουν επιδείξει, μέχρι στιγμής, η Εurobank, που, με την απόκτηση της Ελληνικής Τράπεζας, γίνεται ο μεγαλύτερος τραπεζικός όμιλος στο νησί. Μέσα σε μία τριετία, την περίοδο 2025-2027, οι συνέργειες από τη συγχώνευση αναμένεται να έχουν φθάσει τα 120 εκατ. ευρώ, μέσα από διάφορες ενέργειες (προμήθειες, χρηματοδοτήσεις, επιτοκιακά έσοδα, εκλογίκευση λειτουργικών εξόδων, συνεισφορά ασφαλιστικής CNP).
Ακολουθεί η Alpha Bank, που ανακοίνωσε τη δεσμευτική συμφωνία για την απόκτηση της Astrobank (στοιχεία ενεργητικού/παθητικού και εργαζομένους, δηλαδή, επί της ουσίας, όλης της κυπριακής τράπεζας) και τίμημα τουλάχιστον 205 εκατ. ευρώ, αποκτώντας μερίδιο αγοράς στην Κύπρο 10%. Το μόνο που δεν αγοράζει η Alpha Bank (κάτι που καθιστά το deal ακόμη πιο θετικό) είναι το χαρτοφυλάκιο κόκκινων δανείων της AstroBank, το οποίο ενδέχεται η κυπριακή τράπεζα να το πουλήσει σε ενδιαφερόμενα funds. Μόλις το deal ευοδωθεί και η AstroBank περάσει στον Όμιλο Alpha Bank, θα έχει ως αποτέλεσμα 100 εκατ. ευρώ επαναλαμβανόμενα καθαρά κέρδη σε ενοποιημένη βάση.
Με βάση τις εξελίξεις αυτές, η Eurobank καθίσταται ο πρώτος τραπεζικός όμιλος στην Κύπρο και η Αlpha Bank η τρίτη μεγαλύτερη συστημική τράπεζα στην περιοχή. Μεσολαβεί η Τράπεζα Κύπρου, με τους άλλους ελληνικούς ομίλους να μην έχουν παρουσία μέσω θυγατρικών. Να σημειωθεί δε ότι, πριν από χρόνια, συγκεκριμένα το 2019, η Εθνική Τράπεζα είχε πουλήσει το 100% της θυγατρικής της «Εθνικής Τράπεζας Κύπρου» στην AstroBank, που τώρα αποκτά η Alpha Bank.
Σε ό,τι αφορά την Εθνική Τράπεζα, αν και η Διοίκηση έχει διαψεύσει το στρατηγικό ενδιαφέρον της για την Τράπεζα Κύπρου, η αγορά επιμένει ότι ένας από τους βασικούς λόγους για το ράλι της μετοχής της Εθνικής Τράπεζας από την αρχή του έτους –και πριν από το «χτύπημα» Τραμπ– είναι και η κίνηση-απάντηση στον ανταγωνισμό που ετοιμάζει η Διοίκηση, και η οποία εκτιμάται ότι θα «ταράξει» αρκούντως «τα νερά». Άλλωστε, όπως προαναφέρθηκε, η περίπτωση της Τράπεζας Κύπρου έχει απασχολήσει κι άλλες φορές στο παρελθόν την Εθνική Τράπεζα, αλλά δεν πρέπει να θεωρείται «εύκολο deal», καθώς θα πρέπει να συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις και οι δύο κυβερνήσεις.
Τα θέλγητρα των κυπριακών τραπεζών
Ουσιαστικά, με αυτές τις δύο κινήσεις, το κυπριακό τραπεζικό σύστημα έχει πλέον ελληνικό χρώμα και διασύνδεση με το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και την ελληνική οικονομία. Κινήσεις καθόλου τυχαίες, με γνώμονα την εξασφάλιση εσόδων από το διεθνές δίκτυο και το bancassurance από το wealth και τα μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης προμηθειών.
Όπως εξηγεί τραπεζίτης με γνώση κυπριακής οικονομίας, τα κεφάλαια που κατευθύνονται στην Κύπρο μέσω επενδύσεων από τους μετόχους των ελληνικών τραπεζών κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητα χαρακτηρίζονται. Η Eurobank υπολογίζει ότι για να φθάσει στο 100% της απόκτησης της Ελληνικής Τράπεζας θα έχει επενδυθεί 1,3 δισ. ευρώ, ενώ το deal μεταξύ Astrobank και Alpha Bank Cyprus είχε τίμημα 205 εκατ. ευρώ. Υπάρχει και η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου), η οποία, προς το παρόν, κρατά στάση αναμονής σε επίπεδο επενδύσεων, αναμένοντας τις διαφαινόμενες κινήσεις του μητρικού ομίλου.
Είναι προφανές, τονίζει η ίδια πηγή, ότι «η Κύπρος παραμένει πολύ ψηλά στις επιλογές των Ελλήνων τραπεζιτών, καθώς συνδυάζει προσδοκίες υψηλών κερδών, στις κυπριακές τράπεζες υπάρχουν τεράστια αποθέματα ρευστότητας, υπάρχει ενδιαφέρον για νέες πιστώσεις, η οικονομία έχει από τις καλύτερες επιδόσεις ευρωπαϊκά, ενώ αποτελεί και σημείο αναφοράς για επέκταση της παρουσίας των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων προς Ανατολάς».
Η κυπριακή οικονομία τρέχει με ρυθμό 2,5%, ανάμεσα στις καλύτερες τράπεζες της ευρωζώνης, κατέχοντας την τέταρτη θέση μετά τη Μάλτα, την Κροατία και την Ισπανία (στοιχεία Eurostat). Το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να τρέχει με 2,7% για το 2025, έχει σταθερά μειωμένο πληθωρισμό και πλεόνασμα στο 3,1% του ΑΕΠ της, στοιχείο που την καθιστά τη χώρα με το υψηλότερο ποσοστό στην ευρωζώνη για δεύτερη χρονιά.
Με πληροφορίες από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ
