Θεόδωρος Τρύφων, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ)
Η πανδημία της COVID-19 ανέδειξε τα τρωτά σημεία στις αλυσίδες εφοδιασμού της Ευρώπης. Ιδιαίτερα στον φαρμακευτικό τομέα, πολλές ευρωπαϊκές χώρες με εμβληματικά συστήματα υγείας βρέθηκαν σε αδυναμία κάλυψης των αναγκών, λόγω της ισχυρής εξάρτησής τους από τις εισαγωγές φαρμάκων και πρώτων υλών από την Κίνα και την Ινδία.
Η Ευρώπη υιοθέτησε, το 2020, τη Νέα Φαρμακευτική Στρατηγική και, το 2023, την Αναθεώρηση της Φαρμακευτικής Νομοθεσίας, με σκοπό την επίτευξη στρατηγικής αυτονομίας στο Φάρμακο, τη θωράκιση των ευρωπαϊκών συστημάτων υγείας από μια ενδεχόμενη νέα κρίση, την επάρκεια της αγοράς και τη διασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών στις θεραπείες.
Η Ελλάδα καλύπτει πάνω από 40 εκατομμύρια ασθενείς
Οι άξονες της νέας στρατηγικής αφορούν στον επαναπατρισμό της φαρμακευτικής παραγωγής εντός της ΕΕ, στην προώθηση της βιοϊατρικής έρευνας και καινοτομίας και στην ενίσχυση των ευρωπαϊκών εφοδιαστικών αλυσίδων φαρμάκων.
Η Ελλάδα, διαθέτοντας 45 εργοστάσια φαρμάκων, ήδη αναγνωρίζεται ως ένα από τα πέντε πιο σημαντικά κέντρα φαρμακευτικής παραγωγής στην Ευρώπη, καλύπτοντας σήμερα πάνω από 40 εκατομμύρια Ευρωπαίους ασθενείς. Η νέα Φαρμακευτική Στρατηγική ανοίγει νέους ορίζοντες για τις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες μέσω της διαμόρφωσης στοχευμένων επενδυτικών κινήτρων, που θα τους επιτρέψει να συμμετέχουν ακόμη πιο ενεργά στις ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας του φαρμάκου.
Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες αξιοποιούν την ευνοϊκή συγκυρία που διαμορφώνουν το RRF για την Υγεία και τα κίνητρα του επενδυτικού clawback, ο νέος αναπτυξιακός νόμος, το πλαίσιο των στρατηγικών επενδύσεων, τα κίνητρα για τις δαπάνες Ε&Α, υλοποιώντας ένα σημαντικό πρόγραμμα επενδύσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας ύψους 1,2 δισ. ευρώ σε Παραγωγή και Έρευνα.
Το πρόγραμμα αφορά στην αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών και στη δημιουργία 10 νέων εργοστασίων και 14 νέων ερευνητικών δομών. Οι επενδύσεις αυτές θα επιτρέψουν στις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες να εκτείνουν την παρουσία τους σε νέες κατηγορίες φαρμάκων, να προσφέρουν περισσότερες θεραπευτικές επιλογές στους γιατρούς, να εξασφαλίσουν την πρόσβαση των ασθενών σε ποιοτικές θεραπείες και να διασφαλίσουν συνθήκες επάρκειας στην εγχώρια αγορά, θωρακίζοντας το σύστημα υγείας από έκτακτες μελλοντικές κρίσεις.
Το αποτύπωμα της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας
Ταυτόχρονα, οι επενδύσεις της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας έχουν ένα σημαντικό πολλαπλασιαστικό οικονομικό και κοινωνικό αποτύπωμα μέσω της ενίσχυσης της εξειδικευμένης απασχόλησης με τουλάχιστον 5.500 καλά αμειβόμενες νέες θέσεις εργασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, για κάθε νέα θέση εργασίας στο Φάρμακο, η συνολική απασχόληση στη χώρα αυξάνεται κατά 3,5 θέσεις. Παράλληλα, η συνεχής εκπαίδευση και κατάρτιση του ανθρώπινου επιστημονικού δυναμικού των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών διασφαλίζουν την ποιότητα της παραγωγής και την ανταγωνιστικότητα του κλάδου.
Ανάλογη είναι και η συμβολή των επενδύσεων στον οικονομικό κύκλο μέσω της δημιουργίας προστιθέμενης αξίας και της συμβολής στο ΑΕΠ και στα δημόσια έσοδα από τις εισφορές και τη φορολογία.
Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες διατηρούν διεθνείς συνεργασίες με άλλες φαρμακοβιομηχανίες, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, για την ανταλλαγή γνώσης, την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας και την ανάπτυξη καινοτομίας. Η εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων αποτυπώνεται στην αύξηση των εξαγωγών των ελληνικών φαρμάκων, τα οποία, με διαβατήριο την ποιότητα, βρίσκονται σήμερα σε 147 χώρες –το φάρμακο είναι το δεύτερο πιο σημαντικό εξαγώγιμο προϊόν της ελληνικής οικονομίας.
Περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις
Οι προσπάθειες αυτές συντελούνται σε περιβάλλον προκλήσεων, καθώς οι νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις για την παραγωγή εντός της Ευρώπης και η επανεμφάνιση του πληθωρισμού προσθέτουν μεγάλο κόστος στη φαρμακοβιομηχανία και καθιστούν άνισο τον ανταγωνισμό με τις τρίτες χώρες.
Είναι δεδομένο ότι ο εξορθολογισμός της δημόσιας χρηματοδότησης, ο σχεδιασμός των κατάλληλων επενδυτικών κινήτρων και ο αποτελεσματικός έλεγχος της φαρμακευτικής δαπάνης αποτελούν τη βάση του πλαισίου φαρμακευτικής πολιτικής για την «επόμενη ημέρα». Ενός πλαισίου που θα διασφαλίζει την επάρκεια της φαρμακευτικής αγοράς, θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας και θα εξασφαλίζει την πρόσβαση των ασθενών σε κάθε θεραπεία, με το χαμηλότερο δυνατό κόστος.
Από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ