Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής έχουν ουσιαστικά κηρύξει τον πόλεμο στο ελεύθερο εμπόριο, η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες σημαντικές χώρες της Δύσης εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη δημιουργία ενός τεράστιου παγκόσμιου εμπορικού χώρου, όπου θα υπάρχει μεν ελεύθερο εμπόριο αλλά θα διέπεται από σοβαρούς κανόνες, όπως η προστασία των καταναλωτών, των εργαζομένων και των επιχειρήσεων, και του περιβάλλοντος.
Στο πλαίσιο αυτό, η χθεσινή υπογραφή της συμφωνίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ιαπωνία είναι ιδιαίτερα σημαντική, όχι μόνο διότι δημιουργεί έναν εμπορικό χώρο που ισούται με το ένα τρίτο του παγκοσμίου εμπορίου, αλλά και διότι θέτει ένα σοβαρό πλαίσιο παγκόσμιας εμπορικής και οικονομικής διακυβέρνησης.
Στη δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών που θα καλύπτει πάνω από 600 εκατομμύρια ανθρώπους στοχεύει η εμπορική συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ιαπωνίας, η οποία υπεγράφη χθες στο Τόκιο από τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και τον πρωθυπουργό της Ιαπωνίας Σίνζο Άμπε.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που έχει διαπραγματευτεί μέχρι σήμερα. Όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς, η συμφωνία Ε.Ε. – Ιαπωνίας θα καταργήσει το μεγαλύτερο μέρος των δασμών, ύψους 1 δισ. ευρώ που καταβάλλουν ετησίως οι εταιρείες της Ε.Ε. που πραγματοποιούν εξαγωγές στην Ιαπωνία, και προβλέπει την άρση χρόνιων κανονιστικών φραγμών, για παράδειγμα όσον αφορά τα αυτοκίνητα.
Επιπλέον, θα ανοίξει την ιαπωνική αγορά των 127 εκατομμυρίων καταναλωτών σε εξαγωγές βασικών γεωργικών προϊόντων της Ε.Ε. και θα ενισχύσει τις εξαγωγικές ευκαιρίες της ΕΕ σε σειρά άλλων τομέων.
Τα βασικά στοιχεία της εμπορικής συμφωνίας Ε.Ε. – Ιαπωνίας:
- Θα καταργήσει τους ιαπωνικούς δασμούς σε πολλά τυριά, όπως το γκούντα και το τσένταρ (τα οποία σήμερα επιβαρύνονται με δασμό 29,8%), καθώς και στις εξαγωγές οίνων (σημερινός δασμός 15% κατά μέσο όρο).
- Θα δώσει τη δυνατότητα στην Ε.Ε. να αυξήσει σημαντικά τις εξαγωγές βόειου κρέατος στην Ιαπωνία, ενώ για το χοιρινό οι εξαγωγές μεταποιημένων κρεάτων θα είναι αδασμολόγητες και οι εξαγωγές νωπών κρεάτων σχεδόν αδασμολόγητες.
- Θα διασφαλίσει προστασία στην ιαπωνική αγορά για πάνω από 200 υψηλής ποιότητας ευρωπαϊκά γεωργικά προϊόντα, καθώς επίσης και για επιλεγμένα ιαπωνικά προϊόντα στην αγορά της Ε.Ε.
- Ανοίγει τις αγορές υπηρεσιών και ιδίως τις αγορές χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ηλεκτρονικού εμπορίου, τηλεπικοινωνιών και μεταφορών.
- Εξασφαλίζει την πρόσβαση των εταιρειών της Ε.Ε. σε μεγάλες αγορές δημόσιων συμβάσεων της Ιαπωνίας σε 48 μεγάλες πόλεις, και αίρει τα εμπόδια όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις στον οικονομικά σημαντικό τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών σε εθνικό επίπεδο.
Η συμφωνία που θα τεθεί σε ισχύ μέσα στο 2019, λαμβάνει υπ΄ όψιν συγκεκριμένους ευαίσθητους τομείς στην Ε.Ε., π.χ. την αυτοκινητοβιομηχανία, προβλέποντας μεταβατικές περιόδους έως και 7 έτη πριν από την κατάργηση των δασμών.