H Ένωση Θεσμικών Επενδυτών διοργανώνει το 4ο Συνέδριο Θεσμικής Διαχείρισης στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών-Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο, σε μία Ημερίδα όπου όλοι οι κλάδοι της θεσμικής διαχείρισης συζητούν για τις επιπτώσεις και τις προκλήσεις που επιφέρει ο πληθωρισμός στην επενδυτική τους στρατηγική.
Η «Επαγγελματική Ασφάλιση – Επαγγελματική Διαχείριση» τέθηκε στο επίκεντρο του 3ου πάνελ του συνεδρίου το οποίο συντόνισε η κα Άρτεμις Παναγιωτοπούλου, Διευθύνουσα Σύμβουλος ΕΔΕΚΤ Α.Ε.Π.Ε.Υ. Ομιλητές ήταν οι κ.κ. Κωνσταντίνος Λάζαρης, Πρόεδρος ΔΣ, Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Εμπορίου Τροφίμων (Τ.Ε.Α.Υ.Ε.Τ.) & Πρόεδρος ΔΣ , Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης Ελλάδας (Ε.Τ.Ε.Α.Ε.), Δρ Χρήστος Π. Νούνης, Πρόεδρος, Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α.) & Πρόεδρος, Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπουργείου Οικονομικών (ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ), Ελένη Κορίτσα, Αντιπρόεδρος Δ.Σ., Eurobank Asset Management Α.Ε.Δ.Α.Κ., Πρόεδρος ΤΕΑ ΕΘΕ, Θεμιστοκλής Χαντζαρίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών.
Ο κ. Λάζαρης λαμβάνοντας τον λόγο είπε ότι “τα ταμεία μας έκλεισαν 10 χρόνια λειτουργίας και επιτυχημένης πορείας. Είδαμε και τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία του χαρτοφυλακίου μας. Το 2022 αποδείχθηκε μια δύσκολη χρονιά επενδυτικά και ομολογιακά, με σημαντικές απώλειες. Είχαμε την πεποίθηση ότι οταν ανεβαίνουν τα ομόλογα, πέφτουν οι μετοχές και το αντίθετο. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν ισχύει, όπως αποδείχθηκε το 2022. Εμείς σε συνεργασία με επενδυτικές επιτροπές και τους οικονομικούς μας συμβούλους, επαναπροσδιορίσαμε τα επενδυτικά μας όρια. Δώσαμε ευκαιρία να κινηθούν με εναλλακτικές επενδύσεις. Παρά τη συγκυρία, οι διαχειριστές αντέδρασαν με ψυχραιμία. Η ζημιά δεν ήταν μεγάλη, υπήρξε ενεργή διαχείριση του χαρτοφυλακίου μας, προκειμένου να περιοριστούν οι απώλειες. Τα ΤΕΑ έχουν μακροχρόνιο επενδυτικό ορίζοντα, χωρίς να αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρευστότητας. Συγκριτικό μας πλεονέκτημα είναι ότι αντέχουμε στα σκαμπανεβάσματα της αγοράς. Οι τακτικές μηνιαίες εισφορές των μελών μας, μας δίνουν τη δυνατότητα να επενδύσουμε και στα ψηλά και στα χαμηλά της αγοράς. Εκτιμούμε ότι θα αρχίσουμε προσεχώς να μιλάμε για κινδύνους και εναλλακτικές επενδύσεις. Προβαίνουμε σε κοινές συσκέψεις επενδυτικών επιτροπών, συνελεύσεις των Δ.Σ. και εστιάζουμε σε επενδύσεις με ESG κριτήρια. Yπάρχουν ωστόσο δυο σημεία που κάνουν δύσκολη τη ζωή μας. Πρώτον εκ του νόμου υποχρεουμαστε να μην υπερβαίνουμε το 5% του χαρτοφυλακίου μας σε εναλλακτικές επενδύσεις, κάτι που μας ωθεί στο να μην μπορούμε να λειτουργήσουμε μακροπρόθεσμα. Και δεύτερον οι επενδυτές έχουν ρίξει επί του παρόντος όλο το βάρος στην ανακεφαλαιοποίησή τους και είναι συγκρατημένοι ως προς το επενδυτικό τους προφίλ και τις επενδύσεις”.
Αναφερόμενος στις εναλλακτικές επενδύσεις εκτίμησε ότι η εμπειρία καταδεικνύει πως υπάρχει αποτελεσματικότητα ως προς την αποδοτικότητα αλλά και ως προς το προφίλ της απόδοσης κινδύνου.
“Μέσω των equity funds μας παρέχεται η δυνατότητα να διαφοροποιήσουμε τον κίνδυνο και να αυξησουμε την αποδοτικότητα. Τα ΤΕΑ εξυπηρετούν και την κοινωνική ευθύνη που έχουν αναλάβει, επενδύοντας σε νεοπαγείς εταιρείες που θα λειτουργούν με γνώμονα θέματα όπως η κλιματική αλλαγή, η κοινωνία της πληροφορίας, η πράσινη ανάπτυξη κ.ο.κ. Πλέον προχωρούμε σε επενδύσεις που αποτιμώνται κάθε τρίμηνο, με τις προοπτικές επένδυσης να επηρεάζονται ελάχιστα από την ‘κακή στιγμή΄” δήλωσε.
Σχετικά με τα ακίνητα ως εναλλακτική μορφή επένδυσης τόνισε ότι “τέτοιου είδους επενδύσεις δεν έχουν διαφοροποιήσεις, επιδεικνύουν σταθερότητα στην αποτίμηση του χαρτοφυλακίου τους, έχουν ωστόσο ιδιαιτερότητες στην καθημερινότητα διαχείρισης και σε θέματα φορολογίας”.
“Γιατί να μην μπορούμε να επενδύσουμε σε κοινοπραξιες αεροδρομίων, λιμανιών. Κλπ.; διερωτήθη.
Αναλύοντας άλλες μορφές εναλλακτικών επενδύσεων, ο κ. Λάζαρης αναφέρθηκε στις πιστώσεις και τα ιδιωτικά έργα. Για το ζήτημα των πιστώσεων πρότεινε ότι τα ΤΕΑ “μπορούν με κάποια κεφάλαια να βοηθήσουν με ποσοστό του ενεργητικού τους και να συμμετέχουν σε κοινοπρακτικά δάνεια”. Για το θέμα των ιδιωτικών έργων ανέφερε ότι “θα έχουμε διασπορά, συμμετέχοντας με μικρά ποσοστά σε κοινοπρακτικά δάνεια, με διαφορετικούς ορίζοντες αποπληρωμής και διαφορετικούς εταίρους στην κοινοπραξία. Έτσι, διαφοροποιείται ο κίνδυνος στο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο”.
Από τη μεριά του, ο κ. Νούνης δήλωσε ότι τα ΤΕΑ έχουν ως στόχο την μακροπρόθεσμη επένδυση και αποταμίευση. Ερωτηθείς σχετικά, ανέφερε ότι η πρόκληση του πληθωρισμού και της αύξησης των επιτοκίων έχει αναθεωρήσει την επενδυτική στρατηγική των επιτροπών. Πλέον προτεραιότητα αποτελεί να υπάρχει αντιστάθμιση των πληθωριστικών πιέσεων, μέσω επενδύσεων. Δίδεται έμφαση στα ομόλογα και στα ομολογιακά αμοιβαία, ενώ ένα σημαντικό ζήτημα που μας απασχολεί είναι και το θέμα του ποσοστού που μας επιτρέπεται ως προς τις εναλλακτικές επενδύσεις (10% προς τα αμοιβαία και 5% για τα ταμεία)”. Όπως είπε ο κ. Νούνης, είναι αναγκαίο να επικαιροποιηθούν οι προβλέψεις των ορίων επενδύσεων.
“Διατηρούμε αυτόν τον μακροπρόθεσμο χαρακτήρα,καθώς έχει αποδειχθεί και επιστημονικά ότι οι επενδύσεις αποδίδουν, υπάρχει ιστορική πιθανότητα απόδοσης κατά 50% σε περιόδους μιας μέρας, 68% σε περιόδους ενός έτους και 100% σε περιόδους ανω των 15 ετών” πρόσθεσε.
Στο σχόλιο ότι το ΤΕΑ EΘΕ ξεκίνησε σε μια δύσκολη περίοδο, με ένα περιβάλλον περιορισμένης νομισματικής πολιτικής, η κα Κορίτσα απάντησε: “Ήμασταν άτυχοι γιατί άργησαν να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες, ωστόσο με αυτό φτάσαμε στο τελος του 2022, μια περίοδο που επενδύθηκαν χρήματα σε άλλα επίπεδα ομολογιακών αποδόσεων και χρηματιστηριακών τιμών. Άρα μπορούμε να πούμε ότι μέσα στην ατυχία μας, ήμασταν τυχεροι. Παρά τη περιοριστική νομισματική πολιτική, ήδη στην ΕΚΤ λενε ότι φτάσαμε στο peak. Διαπιστώνουμε ότι το κομμάτι το ομολογιακό, είναι πολύ πιο προσοδοφόρο και ως εκ τούτου μπορούμε να έχουμε πραγματικές αποδόσεις. Όσον αφορά τις ελληνικές μετοχές, ίσως να πρέπει να ξανασκεφτούμε ένα μεγαλύτερο ποσοστό στο ελληνικό γίγνεσθαι, σε ένα περιβάλλον καλύτερης οικονομίας, με γενναιόδωρες εταιρείες να δίνουν μέρισμα. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, όλες οι καινούργιες εισφορές θα επενδύονται καλύτερα. Κοιτάμε το long – term”.
Και πρόσθεσε:
“Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΤΕΑ, ως ταμείο προαιρετικής ασφάλισης, είναι ένα ταμείο ανθρώπων που δουλεύουν σε εταιρείες διαχείρισης, όμως δεν έχουν όλοι οι άνθρωpοι την αποταμίευση για το retirement ως mindset, και σε αυτό θα πρέπει να εστιάσουμε”.
Ο κ. Χαντζαρίδης στην έναρξη της τοποθέτησής του μίλησε για το περιοριστικό θεσμικό πλαίσιο που ισχύει στην Ελλάδα, έναντι των διεθνών προτύπων, ως προς το εύρος των επενδυτικών επιλογών. Ο τελευταίος νόμος ανάγεται χρονικά στο 2010 και, όπως είπε, είναι ένα αρκετά παλιό νομοθετικό πλαίσιο. Η αναβάθμιση της χώρας σημαίνει και τυπικά το τέλος μια πολυετούς κρίσης και συμπερίληψη της Ελλάδας στο σύνολο των ανεπτυγμένων αγορών. “Η προσαρμογή της διαχείρισης ειναι φυσικο να γίνει με βάση τα διεθνη πρότυπα. Η ευρύτερη προσαρμογή στις διεθνείς πρακτικές διαχείρισης επενδύσεων είναι επιβεβλημένη. Έτσι θα έχουμε και καλύτερες αναμενόμενες αποδόσεις, πάντα με βάση το ρίσκο που παίρνει κανείς” ανέφερε.
Εν συνεχεία έδωσε έμφαση στην ανάγκη νομοθετικής ρύθμισης με το οποίο θα γίνονται “ξεκάθαροι οι βαθμοί της ελευθερίας ως προς τις επενδύσεις, πρέπει να επενδύσουμε σε κατηγορίες που δεν είχαμε έως τώρα ευχέρεια να το κάνουμε, να έχουμε εν ολίγοις πρόσβαση σε πολλές εναλλακτικές επενδύσεις”.
Και κατέληξε: “Οι διαχρονικές επενδύσεις των φορέων κοινωνικής ασφάλισης έχουν προσφέρει παρα πολύ καλές αποδόσεις. Αν ήταν ανάποδα τα πράγματα για εμάς, και τα περισσότερα διαθέσιμα είχαν επενδυθεί με διαδικασίες best practise, τα αποτελεσματα θα ήταν διαφορετικά”.
©Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος/PHOTOPRESS Θ&Α Αναγνωστόπουλοι