Γιάννης Κυριακόπουλος, πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Επενδυτών
Τι πρέπει να γίνει ώστε η ελληνική κεφαλαιαγορά να αποκτήσει ξανά τον ρόλο που της ταιριάζει, ενόψει των σημαντικών ευκαιριών που βρίσκονται μπροστά μας;
Κακά τα ψέματα: Οι αναμνήσεις από το κραχ του Χρηματιστηρίου στην Ελλάδα το 1999 εξακολουθούν να είναι ζωντανές στο μυαλό των “boomers”, αυτών που είναι σήμερα άνω των 50 ετών, ενώ μετά από αυτό ακολούθησαν τέσσερις σχεδόν επταετίες καταστροφής (2001-Δίδυμοι Πύργοι, 2007-Lehman Brothers, 2015-Capital Controls, 2022-Πανδημία/Πόλεμος στην Ουκρανία), με αποτέλεσμα, σήμερα, αυτοί που έχουν σημαντικές αποταμιεύσεις σε αυτές τις ηλικίες να «τρέμουν» την ανάληψη κινδύνου, ενώ και πρόσφατα κάποιοι εξ αυτών «κλαίνε» ξανά τις επενδύσεις τους σε ομόλογα και μετοχές σε εταιρείες όπως η Folli ή η MLS.
Από την άλλη, μια ολόκληρη γενιά Ελλήνων –που συμπεριλαμβάνει τη γενιά των millennials και της generation Y– να μην έχουν, κυριολεκτικά, ιδέα από το τι σημαίνει χρηματιστήριο, ποια είναι η προστιθέμενη αξία του για την ελληνική οικονομία, τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και την εν γένει σημασία του στην παραγωγή εθνικού πλούτου και τη διάχυση της ευμάρειας στην κοινωνία εν συνόλω, ενώ έχουν ήδη γαλουχηθεί στα κρυπτονομίσματα από τους “influencers”.
Τι πρέπει να γίνει:
• Καταρχάς, είναι άμεση προτεραιότητα να εκπονηθεί μια εθνική στρατηγική χρηματοπιστωτικού εγγραμματισμoύ (financial literacy), ώστε να μπορέσουν οι ιδιώτες επενδυτές να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τους κινδύνους και τις αποδόσεις διαφόρων επενδυτικών ευκαιριών, σε μια εποχή όπου οι πληθωριστικές πιέσεις καθιστούν τις (μηδενικής σχεδόν απόδοσης) τραπεζικές καταθέσεις ελάχιστα ελκυστικές.
• Επιπλέον, θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή το ήδη ισχύον νέο θεσμικό πλαίσιο συλλογικής νομικής προστασίας, που εισάγει ο Ν.5019/2023 (ΦΕΚ 27/Α/14-2-2023), και ενσωματώνει την Οδηγία ΕΕ 22020/2018 «σχετικά με τις αντιπροσωπευτικές αγωγές για την προστασία των συλλογικών συμφερόντων των καταναλωτών και για την κατάργηση της Οδηγίας 2009/22/ΕΚ», ώστε να ισχύσει και στην Ελλάδα ο επιτυχημένος θεσμός της συλλογικής αγωγής (collective action), με σκοπό τη βελτίωση της δυνατότητας πρόσβασης των επενδυτών στη Δικαιοσύνη.
• Θα πρέπει, επιπλέον, να συσταθεί ειδικό τμήμα επενδυτικής διαιτησίας, ώστε οι υποθέσεις που άγονται κατά εταιρειών τύπου Folli να εκδικάζονται γρήγορα από εξειδικευμένους δικαστές και οι εξαπατημένοι επενδυτές να καλύπτονται από κάποιου τύπου fund, όπως έγινε στις ΗΠΑ με την υπόθεση Madoff και στη Γερμανία με την υπόθεση Wirecard: Δεν είναι δυνατόν σε μια σύγχρονη κεφαλαιαγορά να πρέπει να αποδείξουν οι επενδυτές στα ελληνικά δικαστήρια, σε περιπτώσεις κραυγαλέας αστοχίας της Πολιτείας και των εποπτικών αρχών, ότι δεν ήταν «τυχοδιώκτες» και ανίδεοι ή ηλίθιοι που έβαλαν τα χρήματά τους σε τέτοιες εταιρείες και εξαπατήθηκαν (το ζήσαμε κι αυτό πολλάκις, όπου οι ζημιωθέντες επενδυτές διασύρονται με σαρκασμό και αντιμετωπίζονται σχεδόν ως κατηγορούμενοι).
• Η Ένωσή μας πιστεύει ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια θεαματική ανάκαμψη, η οποία θα διατηρηθεί για σημαντικό διάστημα αν δεν συμβεί κάτι εξαιρετικά δυσάρεστο εσωτερικά ή διεθνώς. Είναι, λοιπόν, αδήριτη ανάγκη τα λάθη του παρελθόντος να μην επαναληφθούν, ώστε αυτή τη φορά η διάχυση της ευμάρειας στην κοινωνία να γίνει πιο ορθολογικά και με πιο μακροπρόθεσμα αποτελέσματα για όλους μας.
Από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ