Ο SSM και το ΤΧΣ θεωρούν πως ο πραγματικός κίνδυνος βρίσκεται στα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια. Σύμφωνα με πηγή του Ταμείου, «…η θέση του είναι παγιωμένη και τεκμηριώνεται στη βάση σχεδίου δράσης που έχει καταρτισθεί από τα τέλη του 2017 για την αντιμετώπιση των μεγάλων κόκκινων δανείων και την ενίσχυση του συντονισμού στους κλάδους του τουρισμού, των ΜΜΕ, των τροφίμων-ποτών, της υγείας, των μεταφορών και των ιχθυοκαλλιεργειών».
Το ΤΧΣ (με την ιδιότητα του μετόχου των συστημικών τραπεζών) έχει πραγματοποιήσει μελέτη για ένα μεγάλο δείγμα δανείων σε επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 20 εκατ. ευρώ και δανειακά ανοίγματα μεγαλύτερα των 10 εκατ. ευρώ. Από το αρχικό δείγμα των 1.200 μεγάλων εταιρειών με δάνεια 36 δισ., από τα οποία τα περίπου 20 δισ. είναι μη εξυπηρετούμενα (στοιχεία τέλους 2017), σε δεύτερη κρησάρα περιορίστηκαν σε 168 με δάνεια 15, από τα οποία τα 11 δισ. είναι σε καθυστέρηση.
Ξεχωρίζοντας τις επιχειρήσεις αυτές με βάση τη συμβολή τους στην οικονομία, την επίπτωσή τους στην απασχόληση και τον χαρακτήρα, το Ταμείο κατέληξε σε κλάδους που εκπροσωπούνται από μεγάλες επιχειρήσεις, με 7,5 δισ. δάνεια, από τα οποία τα 4,5 δισ. είναι κόκκινα.
Οι προτροπές της Φραγκφούρτης προς το εγχώριο τραπεζικό σύστημα είναι ξεκάθαρες από τα τέλη του 2017, εντάθηκαν σταδιακά το πρώτο τρίμηνο του 2018 –και λόγω των stress tests–, ενώ γίνονται πιεστικότερες το τελευταίο διάστημα (από την επομένη των ελέγχων αντοχής). Ούτως ή άλλως, οι συστημικές τράπεζες έχουν προσλάβει την ΕΥ ως σύμβουλο για τον καλύτερο και ταχύτερο συντονισμό, με σκοπό την επίλυση/εκκαθάριση περίπου 60 μεγάλων κόκκινων επιχειρηματικών δανείων.
Ο συνδυασμός αυτών των δύο «καλαθιών» προβληματικών επιχειρήσεων με αυξημένα δάνεια/ανοίγματα φαίνεται πως απέφερε καρπούς, καθώς η αρμόδια υπηρεσία της ΕΚΤ έχει συντάξει ξεχωριστό φάκελο για περιπτώσεις εταιρειών για τις οποίες έχουν εντοπιστεί παρατυπίες ή διευκολύνσεις που δεν δικαιολογούνται με βάση το οικονομικό προφίλ τους και την πραγματική κατάσταση των επιχειρηματιών/βασικών μετόχων.
Ο SSM, μετά από πολύμηνους ενδελεχείς ελέγχους (και μετά από τουλάχιστον 5 ενημερώσεις του κλιμακίου του από παράγοντες της ΤτΕ, στην Αθήνα), κατέληξε σε δύο κύριες ομάδες επιχειρήσεων που χρήζουν άμεσης διαχείρισης. Η μία αφορά 12 επιχειρηματίες με οφειλές (των επιχειρήσεών τους), που φτάνει τα 2,8 δισ. ευρώ και δραστηριοποιούνται σε κλάδους που είναι στην πρώτη γραμμή επιχειρηματικού ενδιαφέροντος (κυρίως από τον κλάδο τουρισμού/ξενοδοχείων) και έχουν κληθεί σταδιακά από τις πιστώτριες τράπεζες να διευθετήσουν τις υποχρεώσεις τους, από τις 23 Απριλίου μέχρι και την προηγούμενη Τρίτη, οπότε και γνωστός παράγων του hoteling πέρασε την πόρτα της Όθωνος 8, στο Σύνταγμα. Η δεύτερη αφορά επιχειρηματίες από τους κλάδους παραγωγής/βιομηχανίας, περίπου 20 τον αριθμό, οι οποίοι έχουν ανοιχτούς δανειακούς λογαριασμούς κοντά στα 6,5-7 δισ. ευρώ.
Και για τις δύο ομάδες οι φάκελοι κόκκινων δανείων εξετάζονται ξεχωριστά, κατά περίπτωση, στο πλαίσιο της κοινής πλατφόρμας των 4 συστημικών ομίλων (NPLs Forum).
Επιχειρηματίες (και από τις δύο ομάδες) έχουν κληθεί ήδη από το 2017 να βρουν τρόπους διαχείρισης των υποχρεώσεών τους, αλλά η ανταπόκρισή τους ήταν απογοητευτική. Το γεγονός ότι για δύο συνεχόμενα τρίμηνα οι τράπεζες δεν προχώρησαν σε πιο δραστικές ενέργειες υποχρέωσε τον Μηχανισμό (αλλά και το Ταμείο) να επανέλθει σε αυστηρότερους τόνους, θέτοντας σφικτά χρονικά περιθώρια: α) για τη λήψη άμεσων μέτρων, β) για τη δημιουργία αποτελέσματος και γ) για την εγγραφή του στα αποτελέσματα των τραπεζών. Για τα δύο πρώτα δίνεται περιθώριο το πολύ δύο τριμήνων (δεύτερο και τρίτο), ενώ για το τελευταίο η πίεση είναι ρητή: «…εγγράψτε αποτέλεσμα έστω στο τέταρτο τρίμηνο, ώστε να περαστεί στα μεγέθη οικονομικής χρήσης 2018», συνεπώς να αποτυπωθεί στα αποτελέσματα που θα ανακοινωθούν μέχρι το τέλος Μαρτίου 2019.
Γ.Κ