Του ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΚΩΝΣΤΑ
Δεν υπάρχει τέλειος νόμος. Δεν υπάρχει τρόπος να επιλυθούν ως δια μαγείας τα χιλιάδες κοινωνικά, πολιτικά, αξιακά, οικονομικά, τεχνικά και χρηματοπιστωτικά προβλήματα που δημιούργησε η υπερ-δεκαετής οικονομική κρίση και η άρνηση του πολιτικού συστήματος να διαχειριστεί εγκαίρως τα πραγματικά ζητήματα της υπερβολής και της επίπλαστης ευημερίας.
Είναι όμως τεράστιο λάθος, είναι προσβλητικό ψέμα και επιζήμια για την κοινωνία φυγομαχία, να είσαι πρώην πρωθυπουργός, πρώην κυβερνητικό κόμμα, πρώην διαχειριστής των 3 Μνημονίων και να υπόσχεσαι «σεισάχθεια» στους πολίτες.
Ουδείς από τους Υπουργούς Οικονομικών και Οικονομίας της τελευταίας 20ετίας, τόλμησε να εισηγηθεί νόμο που να απαλλάσσει δανειολήπτες από το σύνολο της οφειλής τους.
- Ο τελευταίος μάλιστα νόμος «Φλαμπουράρη» που φέρει την υπογραφή Τσακαλώτου και Τσίπρα ορίζει ότι οι δανειολήπτες οφείλουν να αποπληρώσουν το σύνολο της ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ (όχι της αντικειμενικής) ΑΞΙΑΣ του ακινήτου τους προκειμένου να τύχουν ευνοϊκών προνοιών.
Ο νέος Κώδικας Διευθέτησης Οφειλών και Παροχής Δεύτερης Ευκαιρίας που θα ψηφιστεί (την ερχόμενη εβδομάδα, λόγω της αναπάντεχης διαδικασίας της πρότασης δυσπιστίας προς τον Υπουργό Οικονομικών), προσπαθεί να εκσυγχρονίσει το θεσμικό πλαίσιο, να επιταχύνει τις διαδικασίες και να διορθώσει τα λάθη του προηγούμενου Πτωχευτικού Νόμου Ιδιωτών που όλοι θυμόμαστε ως νόμο Κατσέλη.
- Είναι η πρώτη φορά που ο νομοθέτης προβλέπει την «επαπειλούμενη αδυναμία πληρωμής» δηλαδή προσπαθεί να προλάβει την πτώχευση. Θεσπίζεται ένα ευέλικτο γρήγορο εξωδικαστικό πλαίσιο ρύθμισης οφειλών.
Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης οφειλών θα λειτουργεί ως n πρώτη ευκαιρία όχι ως δεύτερη. Θα προσπαθεί να αποτρέψει την οριστική οικονομική αδυναμία και υπερχρέωση αφού προσφέρει τη δυνατότητα για πολυμερή διαπραγμάτευση του οφειλέτη με τους πιστωτές του δηλαδή τις τράπεζες, την Εφορία και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.
Το Κράτος δεν προστατεύει την πρώτη κατοικία.
Προστατεύει όμως τους πολίτες που μένουν σ’ αυτή και διαφυλάσσει την αξιοπρέπειά τους.
Ένας δανειολήπτης που δεν πληρώνει τις οφειλές του χάνει το δικαίωμα να κληροδοτεί το ακίνητο που αγόρασε με δάνεια, στους απογόνους του. Δεν χάνει όμως την στέγη του. Το σημαντικό όμως είναι ότι κάποιος που χάνει την ιδιοκτησία, ταυτόχρονα απαλλάσσεται από το σύνολο του υπολοίπου της οφειλής του.
- Η περιβόητη πρώτη κατοικία θα προστατεύεται μόνο για τα οικονομικώς ευάλωτα νοικοκυριά αφού θεσπίζεται η δυνατότητα να δηλώσουν την πρώτη κατοικία, κατά το στάδιο της πτώχευσης εφόσον επιλέξουν να πτωχεύσουν μέσω της δικαστικής οδού ή μέσω της εξωδικαστικής ρύθμισης των οφειλών τους.
Για πρώτη φορά οι οφειλέτες, με τον νέο Κώδικα, απαλλάσσονται από το σύνολο του υπολοίπου των χρεών τους, εφόσον αποδεχθούν να χάσουν το σύνολο της περιουσίας τους.
- Με το νέο πλαίσιο τα νοικοκυριά θα ρυθμίζουν χρέη προς τράπεζες και Δημόσιο σε έως και 240 δόσεις και παρέχεται επιδότηση δανείων πρώτης κατοικίας.
- Αν κάποιο νοικοκυριό έχει πλήρη αδυναμία να εξοφλήσει όλες τις οφειλές του, θα έχει τη δυνατότητα να απαλλαγεί από όλα τα χρέη του, μεταβιβάζοντας το σπίτι του σε έναν φορέα που θα συσταθεί.
Σ’ αυτή την περίπτωση, ο δανειολήπτης θα εξακολουθήσει να μένει στο σπίτι του, με ενοίκιο, και εφόσον ανακάμψει οικονομικά θα έχει την δυνατότητα να ανακτήσει την ιδιοκτησία του.
Προφανώς ένας πτωχευτικός κώδικας οφείλει να θέτει συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις πριν ο οφειλέτης απαλλαγεί οριστικά από τα χρέη του σε βάρος των πιστωτών του.
Όποιος πτωχεύει πρέπει να μην ελέγχεται για δόλιες ενέργειες. Να μην αρνείται τη συνεργασία με την Πολιτεία από την οποία ζητά προστασία.
Προφανώς κάποιος που δηλώνει πτώχευση -για να απαλλαγεί από το σύνολο των οφειλών του- πρέπει να συνεισφέρει στην πτωχευτική περιουσία το μέρος του ετήσιου εισοδήματός του που ξεπερνά αυτό τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης.
- Η πτώχευση δεν είναι μια τιμητική διάκριση.
- Παύει ωστόσο να είναι καταδικαστική διαδικασία που οδηγεί στην δια βίου κοινωνική και οικονομική απομόνωση.
Ο νέος Κώδικας Διευθέτησης Οφειλών και Παροχής Δεύτερης Ευκαιρίας είναι ένα ακόμη εργαλείο για τη διαχείριση της κρίσης.
Προφανώς υπάρχουν πολλές βελτιώσεις που μπορούν να συζητηθούν και να νομοθετηθούν. Ήδη έχουν γίνει αρκετές θετικές παρεμβάσεις από τους κοινωνικούς εταίρους που ενσωματώθηκαν στον νόμο.
Η πρόταση δυσπιστίας ωστόσο αφαίρεσε τη δυνατότητα περαιτέρω βελτιώσεων από την Βουλή.
