Στο 1o πάνελ του 6ου Συνεδρίου Θεσμικής Διαχείρισης, με θέμα «Η Ελλάδα σήμερα» και συντονιστή τον Γιώργο Τσόπελα, Πρόεδρο McKinsey & Company Ελλάδας και Κύπρου, συμμετείχαν οι:
- Βασιλική Λαζαράκου, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA), Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Εποπτικών Αρχών Κεφαλαιαγοράς (IOSCO) και Πρόεδρος του Δικτύου Διαφορετικότητας (Diversity Network) του IOSCO, Μέλος του Προεδρείου της Επιτροπής Εταιρικής Διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ
- Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της Eurolife FFH Ασφαλιστικής
- Χάρης Λαμπρόπουλος, Πρόεδρος, Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων ΑΕ (ΕΑΤΕ, τ. ΤΑΝΕΟ), Μέλος ΔΣ, European Investment Bank (EIB) & European Investment Fund (EIF)
- Γιάννος Κοντόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών
- Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής, Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών – ΙΟΒΕ Καθηγητής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
- Κρις Αίσωπος, Πρόεδρος, Ελληνική Ένωση Διαχειριστών Συλλογικών Επενδύσεων και Περιουσίας (ΕΘΕ) & Διευθύνων Σύμβουλος, ALPHA TRUST.
Κατά την εισαγωγική παρουσίασή του, ο κ. Τσόπελας αναφέρθηκε στην τρέχουσα οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα, η οποία θεωρείται ανεπαρκής και αντιμετωπίζει σοβαρές διαρθρωτικές προκλήσεις, κυρίως στον τομέα των επενδύσεων, που εμποδίζουν τη σύγκλιση με την Ευρώπη.
Δείτε την παρουσίαση του Γ. Τσόπελα
Ο κ. Βέττας μίλησε για το επενδυτικό κενό και την κρίσιμη ανάγκη για στρατηγικές επενδύσεις στην Ελλάδα, προκειμένου να διασφαλιστεί η μελλοντική οικονομική ανάπτυξη. Ανέδειξε τις προκλήσεις και τις προϋποθέσεις για την προσέλκυση και διατήρηση επενδύσεων, τονίζοντας την αντίθεση μεταξύ της επενδυτικής αναγκαιότητας και των άμεσων αναγκών κατανάλωσης του μέσου νοικοκυριού. Ως προς την εσωτερική χρηματοδότηση, η αποταμίευση του μέσου ελληνικού νοικοκυριού είναι αρνητική για πολλά χρόνια και στην ανάκαμψη δίνεται πάλι προτεραιότητα στα ακίνητα, τη στιγμή που δεν υπάρχουν πόροι για νέες κατασκευές – ζητούμενο οι νέες χρήσεις για υφιστάμενα ακίνητα. Ως προς την εξωτερική χρηματοδότηση, είπε πως οι «εύκολες» ξένες επενδύσεις -κυρίως σε εξαγωγές προϊόντων-υπηρεσιών, λόγω μικρής εσωτερικής αγοράς- έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και οι επόμενες θα είναι πιο απαιτητικές. Στα καλά νέα, ότι για να διατηρηθούν οι τρέχοντες ρυθμοί ανάπτυξης δεν χρειάζονται τεράστια ποσά, αλλά μερικές μεγάλες επενδύσεις. Προϋπόθεση η πολιτική και οικονομική σταθερότητα, ανάγκη η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο, καθώς η Ελλάδα υστερεί στην υποχρεωτική εκπαίδευση και στη διασύνδεση με την αγορά εργασίας.
Ο κ. Κοντόπουλος αναφέρθηκε στην ανάγκη για αισιοδοξία, στρατηγικές ενέργειες και παροχή κινήτρων για την ανάπτυξη και την ενίσχυση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, τόσο προς διεθνείς όσο και προς εγχώριους επενδυτές. Θεωρεί βασικό κομμάτι το να απευθυνθεί το καλό μήνυμα της ελληνικής κεφαλαιαγοράς στο μεγαλύτερο δυνατό κοινό, δηλαδή στις αναπτυγμένες αγορές. Έχουν γίνει βήματα (π.χ. από S&P και FTSE Russell), αλλά απαιτείται πολλή δουλειά, πίστη και ενεργοποίηση μηχανισμών εσωτερικά και διεθνώς. Το επόμενο βήμα είναι η κινητοποίηση των «locals», οι οποίοι δεν πείθονται εύκολα από συνέδρια ή διαλέξεις περί αποταμίευσης. Κατέληξε αναφερόμενος στη συνεργασία με το ΙΟΒΕ για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Η κ. Λαζαράκου μίλησε για τις προκλήσεις και τις αναγκαίες ρυθμιστικές αλλαγές στον τομέα της διαχείρισης χαρτοφυλακίου, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε ελληνικό επίπεδο, τονίζοντας την ανάγκη για συνεχή προσαρμογή και υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών. Η διαφορετική αντιμετώπιση επιμέρους θεμάτων προκαλεί προβλήματα σε επενδυτές που δραστηριοποιούνται σε πολλές χώρες. Προτεραιότητα πρέπει να αποτελούν αλλαγές όπως αυτές που θεσπίζονται με τον νόμο 5193/2025 και φέρνουν την ελληνική αγορά στο ίδιο επίπεδο με άλλες χώρες. Επισήμανε επίσης ότι οι αλλαγές που προέρχονται από το εξωτερικό πρέπει να υιοθετούνται προληπτικά και όσο το δυνατόν νωρίτερα, χωρίς να αναμένεται η έκδοση οδηγιών ή κανονισμών, με σκοπό τη συνεχή βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου.
Ο κ. Λαμπρόπουλος ξεκίνησε διευκρινίζοντας ότι η ΕΤΑΕ δεν είναι τράπεζα, αλλά το εθνικό ταμείο επενδύσεων σε κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (fund of funds). Τα συνεργαζόμενα κεφάλαια λαμβάνουν ανεξάρτητες επενδυτικές αποφάσεις, χωρίς παρέμβαση από την ΕΑΤΕ, επενδύοντας σε ελληνικά ταλέντα και επιχειρήσεις. Διαχειρίζεται ένα χαρτοφυλάκιο 38 funds (σύντομα 40), αριθμός που χαρακτηρίζεται σημαντικός για την Ελλάδα. Συνεργάζεται με διεθνείς κολοσσούς συμβάλλοντας σε πρωτοφανή για την Ελλάδα γεγονότα, όπως η εξαγορά της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής από τη Masdar. Ακολούθως αναφέρθηκε στο ελληνικό ταλέντο ως βασικό πλεονέκτημα στην προσέλκυση επενδυτών και στην πρόκληση της αξιοποίησής του. Στην Ευρώπη, πρόσθεσε, συζητείται εκτενώς η κινητοποίηση του επενδυτικού οικοσυστήματος κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών, με κίνητρο τη δέουσα επιμέλεια και την ανάληψη ρίσκου από δημόσιους φορείς. Μίλησε, τέλος, για τα τεράστια private equity και venture capital funds των ΗΠΑ, που αντλούν το μεγάλο ποσοστό τους (70%) από τα ασφαλιστικά ταμεία, και ζήτησε επενδύσεις στο μέλλον της Ελλάδας, στη νέα γενιά και επιχειρηματικότητα.
Ο κ. Σαρρηγεωργίου μίλησε για τον ρόλο του ασφαλιστικού κλάδου και του χρηματοπιστωτικού συστήματος στην Ελλάδα, τονίζοντας την ανάγκη για άμεσες επενδύσεις, αντιμετώπιση κενών στην αποταμίευση και στην κάλυψη, προώθηση της πράσινης μετάβασης και ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Ο ασφαλιστικός κλάδος έχει τη δυνατότητα να συμβάλει σημαντικά, είπε, αλλά απαιτούνται δομικές αλλαγές, άρση των αντικινήτρων και δημιουργία νέων κινήτρων για την κατεύθυνση των επενδύσεων σε τομείς όπως η πράσινη μετάβαση και η ανθεκτικότητα έναντι της κλιματικής αλλαγής. Αναφέρθηκε επίσης στη διεθνή τάση υπερβολικής εξάρτησης από τους πολιτικούς και στο κενό ασφαλιστικής προστασίας για τους πολίτες. Η Ελλάδα εντάσσεται σε πράσινες επενδύσεις, είπε, αλλά λείπουν τα κεφαλαιακά κίνητρα για τους επενδυτές / ασφαλιστές.
Ο κ. Αίσωπος άσκησε κριτική στην ελληνική πολιτεία για την αστάθεια, την έλλειψη μεταρρυθμιστικού θάρρους και τις παρεμβατικές της πολιτικές, που αποθαρρύνουν τις επενδύσεις και τη μακροπρόθεσμη αποταμίευση. Η πολιτεία εφαρμόζει δύο μέτρα και δύο σταθμά, είπε, διερωτώμενος για τις συνέπειες πρόσφατης τροπολογίας για το Euronext. Αναφέρθηκε επίσης στα προβλήματα του ΤΕΚΑ, στην έλλειψη φορολογικών κινήτρων αποταμίευσης, ιδίως για τους νέους, και στον επεμβατικό ρόλο του κράτους στο «πορτοφόλι του Έλληνα». Αντί να υιοθετούνται επιτυχημένα συστήματα, όπως π.χ. το Ολλανδικό ασφαλιστικό, η Ελλάδα φτιάχνει δικά της και μάλιστα ημιτελή. Περίπου το 70% του ελληνικού πλούτου βρίσκεται σε ακίνητα, 20% σε καταθέσεις και μόλις 10% αλλού, γεγονός που θεωρείται εξαιρετικά συντηρητικό σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ο ίδιος αποδίδει αυτόν τον συντηρητισμό στην αδυναμία μακροπρόθεσμου προγραμματισμού, καθώς το κράτος αποτελεί «κινούμενο στόχο», με συνεχείς αλλαγές σε συνθήκες, φορολογία και ρυθμιστικό πλαίσιο. Έκλεισε αναφερόμενος στον αδύναμο δεύτερο πυλώνα, επισημαίνοντας ότι θα έπρεπε να είναι ισχυρός και να κατευθύνει δισεκατομμύρια σε υποδομές.
Photo Credits: ©Ελένη Παπαδάκη / PHOTOPRESS Θ&Α Αναγνωστόπουλοι
