Ο διεθνής οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s διατήρησε αμετάβλητες τόσο την αξιολόγηση στο Βaa3 όσο και τις προοπτικές (stable) καθώς αφού αναγνώρισε τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη της οικονομίας και τη βελτίωση των δημοσιονομικών δεικτών, επεσήμανε ταυτόχρονα ότι η χώρα εξακολουθεί να «κουβαλά βαρίδια» που περιορίζουν τις δυνατότητές της.
Η Αμερικανική Moody’s η οποία θεωρείται η πιο αυστηρή από τους Οίκους Αξιολόγησης, ήταν η τελευταία που έδωσε την Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα (Baa3) τον Μάρτιο του 2025. Κι αυτό συνέβη περίπου 1,5 χρόνο αργότερα από την πρώτη αναβάθμιση της χώρας από την DBRS κατά τον Σεπτέμβριο του 2023.
Σημειώνεται ότι μέχρι το τέλος του 2025 , αναμένεται να υπάρξουν τρεις ακόμη αξιολογήσεις:
- 17 Οκτωβρίου η S&P,
- 7 Νοεμβρίου η Scope Ratings
- 14 Νοεμβρίου η Fitch Ratings.
S&P, DBRS και Scope έχουν πιστοληπτική αξιολόγηση ΒΒΒ για την Ελλάδα, μια βαθμίδα πάνω από το investment grade με σταθερό outlook.
Ο Οίκος Fitch (όπως και ο Moody’s), διατηρεί την Ελλάδα μια θέση χαμηλότερα (ΒΒΒ-).
Ο οίκος Moody’s επισημαίνει ότι το Baa3 και το σταθερό outlook στηρίζονται από το ισχυρό ιστορικό μεταρρυθμίσεων, που έχει οδηγήσει σε ορατές βελτιώσεις σε θεσμούς και διακυβέρνηση, ισχυρότερες επενδύσεις και υγιέστερο τραπεζικό τομέα. Η ευνοϊκή δομή του χρέους και το μεγάλο κεφαλαιακό «μαξιλάρι» παρέχουν επίσης στήριξη.
Η ελληνική οικονομία έχει επιδείξει ισχυρή απορρόφηση σημαντικών κοινοτικών κονδυλίων που, σε συνδυασμό με τις ιδιωτικές επενδύσεις, θα στηρίξουν την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.
Αυτό, σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις, θα βοηθήσει να ενισχυθούν οι αναπτυξιακές προοπτικές, αντισταθμίζοντας εν μέρει την αρνητική επίπτωση από το δημογραφικό.
- Η δημοσιονομική απόδοση της Ελλάδας συνεχίζει να ξεπερνά τις προσδοκίες, καταγράφοντας πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 4,8% του ΑΕΠ το 2024, πολύ πάνω από τον αρχικό στόχο του προϋπολογισμού που ήταν 2,1% του ΑΕΠ.
Η ισχυρή αυτή απόδοση αντανακλά, εν μέρει, τη συνεχιζόμενη επιτυχία των μέτρων κατά της φοροδιαφυγής που έχουν εφαρμόσει οι ελληνικές αρχές.
Μαζί με τον ισχυρό ονομαστικό ρυθμό ανάπτυξης, η ισχυρή δημοσιονομική απόδοση συνέβαλε σε ετήσια μείωση του χρέους κατά περισσότερες από 10 ποσοστιαίες μονάδες.
Αυτές οι επιδόσεις συνεχίστηκαν συνεχίστηκε και το 2025, γεγονός που οδήγησε την κυβέρνηση να αυξήσει τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος, ενώ ταυτόχρονα εισάγει πρόσθετη στήριξη για τα νοικοκυριά χαμηλών και μέσων εισοδημάτων.
Η Ελλάδα συνεχίζει επίσης να εμφανίζει καλές επιδόσεις σε σχέση με άλλες χώρες στην εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ), με σημαντική πρόοδο τόσο στο μέρος των επιχορηγήσεων όσο και των δανείων.
- Ωστόσο, με μόλις το 59,3% του συνολικού χρηματοδοτικού πλαισίου να έχει διανεμηθεί μέχρι σήμερα, η Ελλάδα έχει αναθεωρήσει το ΕΣΑΑ προκειμένου να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητες απορρόφησης των υπολοίπων κεφαλαίων.
Η οικονομική ισχύς της Ελλάδας, που βαθμολογείται σε “baa1”, ισορροπεί τα υψηλότερα επίπεδα πλούτου σε σχέση με χώρες αντίστοιχης πιστοληπτικής αξιολόγησης και τις ισχυρές αναπτυξιακές προοπτικές της επόμενης τριετίας, έναντι του μετρίου οικονομικού μεγέθους της χώρας και των προκλήσεων που δημιουργεί το δημογραφικό για την δυνητική ανάπτυξη.
- Η βαθμολογία “baa1” για τους θεσμούς και τη διακυβέρνηση αντανακλά την ισχυρή δυναμική στην εφαρμογή των δομικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες έχουν ήδη φέρει απτά αποτελέσματα σε αρκετούς τομείς.
Η αναδιάρθρωση του χρέους του 2012, ωστόσο, συνεχίζει να επιβαρύνει την αξιολόγηση.
Η δημοσιονομική ισχύς στη βαθμίδα “ba1” βασίζεται στο πολύ υψηλό αλλά ταχέως μειωμένο δημόσιο χρέος, το οποίο υποστηρίζεται από μια ευνοϊκή δομή χρέους με χαμηλά επιτόκια και μακροχρόνιες ωριμάνσεις.
Η σταθερή προοπτική ενσωματώνει την άποψή ότι η τρέχουσα πολύ ισχυρή δημοσιονομική επίδοση είναι πιθανό να μετριαστεί με την πάροδο του χρόνου, αν και το βάρος του χρέους θα συνεχίσει να μειώνεται.
Παράλληλα, εξισορροπεί το γεγονός ότι ορισμένες από τις κύριες πιστωτικές προκλήσεις της Ελλάδας θα βελτιώνονται με αργό ρυθμό σε σχέση με τα θετικά πιστωτικά στοιχεία ενός σταθερού θεσμικού και πολιτικού περιβάλλοντος, υποστηρίζει η Moody’s.
- Οι βασικές παραδοχές αναγνωρίζουν ότι η ολοκλήρωση θεσμικών και διαρθρωτικών οικονομικών μεταρρυθμίσεων θα απαιτήσει χρόνο.
- Επίσης, προβλέπουν ότι η οικονομική ανάπτυξη είναι πιθανό να επιβραδυνθεί σε σχέση με τα τρέχοντα υψηλά επίπεδα, μόλις ολοκληρωθεί η απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).
Εν μέρει, αυτό συμβαίνει διότι οι δυσμενείς δημογραφικές τάσεις θα δημιουργήσουν σημαντικά εμπόδια στην ανάπτυξη, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να αυξήσει το εργατικό δυναμικό και να εφαρμόσει διαρθρωτικές μακροοικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Αν και το χρέος έχει μειωθεί γρήγορα τα τελευταία χρόνια, θα παραμείνει ένα από τα υψηλότερα στο σύνολο των οικονομιών που αξιολογούμε έως το τέλος αυτής της δεκαετίας.
Οι βασικές παραδοχές αναγνωρίζουν επίσης ότι οι ελληνικές αρχές αξιοποιούν αποτελεσματικά τη θετική δυναμική που δημιουργούν οι πόροι του ΤΑΑ για την εφαρμογή οικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών υποστηρικτικών προς την πιστοληπτική ικανότητα.
Πρόκειται για μια επιλογή πολιτικής που μειώνει τους καθοδικούς κινδύνους για την αξιολόγηση, οι οποίοι θα μπορούσαν να προκύψουν από αυτές τις οικονομικές και δημοσιονομικές αδυναμίες.
Ανοδικές πιέσεις στην αξιολόγηση Baa3 της Ελλάδας θα μπορούσαν να προκύψουν εάν διαπιστωθεί αυξανόμενη πιθανότητα ότι οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές υπερβαίνουν τις τρέχουσες εκτιμήσεις μας.
Αν και βελτιώσεις σε τομείς όπως η ενίσχυση της αποδοτικότητας του δικαστικού συστήματος ή η διαφοροποίηση της οικονομίας θα χρειαστούν χρόνο, ενδείξεις επιτάχυνσης της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων θα ήταν πιστωτικά θετικές.
Μειώσεις του χρέους της Ελλάδας που υπερβαίνουν σημαντικά τις τρέχουσες προσδοκίες μας θα ήταν επίσης πιστωτικά θετικές, εφόσον διατηρηθούν.
- Καθοδικές πιέσεις στην αξιολόγηση Baa3 της Ελλάδας θα μπορούσαν να προκύψουν εάν η πορεία πολιτικής που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια αντιστρεφόταν ή εάν υπήρχαν ενδείξεις ότι οι μεταρρυθμίσεις του παρελθόντος δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα οφέλη στην ανάπτυξη και τα δημόσια οικονομικά.
Ειδικότερα, ενδείξεις μιας παρατεταμένης, σημαντικής επιδείνωσης της δημοσιονομικής θέσης της κυβέρνησης, πιθανόν σε συνδυασμό με απότομη χειροτέρευση της υγείας του τραπεζικού τομέα, θα πυροδοτούσαν αρνητική δράση αξιολόγησης, όπως επίσης και μια αναστροφή σε διαρθρωτικές μακροοικονομικές ή δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις.
Μια έντονη επιδείνωση της γεωπολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη, η οποία θα παρείχε απτά στοιχεία αποδυνάμωσης της στήριξης από βασικούς συμμάχους, και ειδικότερα τις Ηνωμένες Πολιτείες θα οδηγούσε επίσης σε καθοδικές πιέσεις στην προοπτική ή στην αξιολόγηση.
